Historia parafii

Historia parafii 21 stycznia 2014 wyświetleń: 3345

Tom pierwszy

Obecny kościół katolicki w Szczecinie Żelechowa, powstał z poluterańskiej kaplicy (ufundowana w 1892 r.) stojącej na terenie Cmentarza Brodowskiego (czynnego do 1946 roku). Po zaadoptowaniu kaplicy, nowy kościół został poświęcony przez ks. Dra Świetlińskiego z Towarzystwa Chrystusowego, a pierwszą Mszę św. odprawił 25.12.1946 proboszcz z Golęcina ks. Bruno Stachowiak.

Obecny kościół katolicki w Szczecinie Żelechowa, powstał z poluterańskiej kaplicy (ufundowana w 1892 r.) stojącej na terenie Cmentarza Brodowskiego (czynnego do 1946 roku). Po zaadoptowaniu kaplicy, nowy kościół został poświęcony przez ks. Dra Świetlińskiego z Towarzystwa Chrystusowego, a pierwszą Mszę św. odprawił 25.12.1946 proboszcz z Golęcina ks. Bruno Stachowiak.

      Przed II Wojną światową kościół katolicki pw. MB Wspomożenia Wiernych wraz z plebanią, ufundowany 24.03.1930, a konsekrowany 16.03.1931 roku ulokowany był przy ulicy Grzymińskiej 26, a obsługiwali go zakonnicy - księża Oblaci. W czasie wojny uległ poważnym zniszczeniom, wraz z plebanią i z sąsiednim kościołem luterańskim mieszczącym się przy ulicy Robotniczej. 
      Parafia rzymsko-katolicka w Szczecinie Żelechowa powstała 1.XII. 1951 r. dekretem ks. Ordynariusza Tadeusza Załuczkowskiego. Pierwszym jej proboszczem został ks. dr Józef Pochoda Rogowski. Parafię wydzielono z parafii M. B. Nieustającej Pomocy w Golęcinie i dołączono do niej kilka ulic z parafii św. Stanisława Kostki i z parafii Zbawiciela. Liczyła ona około 2000 parafian, z których większość pochodziła z Wileńszczyzny. 

      Początki były trudne, ponieważ większość zabudowań wymagała remontu. Pomieszczenia kaplicy cmentarnej dołączono do kościoła i utworzono kaplicę św. Józefa. Wybito główne drzwi frontowe i zamurowano wejście boczne, tworząc ołtarz z figurą św. Antoniego. W 1952 roku ks. proboszcz postarał się o dwa dzwony, które poświęcono 19.05.1953 r. 
      Kaplica stanowiąca dzisiejszy kościół pw. Matki Boskiej Ostrobramskiej, przed ustanowieniem parafii na Żelechowie była obsługiwana przez parafię na Golęcinie. Msze św. początkowo tylko w niedzielę i święta (lata 1947-48), następnie w tygodniu przeważnie w czwartki. Duszpasterzowali: Ks. Kazimierz Terlecki, ks. Jan Tomaszewicz, Parafianie i księża zakupili pierwsze paramenty liturgiczne tj. kielichy, ornaty, oraz sztandary i figurki do szopki i Bożego Grobu. 

      Od jesieni 1950 roku Kuria Administracji Apostolskiej w Gorzowie Wlkp. mianowała rektorem kościoła ks. Wincentego Małkowskiego, który zamieszkał na ulicy Ułańskiej 9 (numeracja tamtego czasu). Od roku 1951 rektorem kościoła został jego późniejszy proboszcz Ks. J. Pochoda Rogowski. Mieszkający początkowo na ul. Żurawiej, bowiem plebania kościoła katolickiego na ul. Grzymińskiej została zniszczona podczas bombardowania, a budynek popasterski na ul. Robotniczej zajęły władze, zaś w domku pastora na ul. Kruczej 4 zamieszkały dwie rodziny. Wyremontowano budynek na ulicy Bandurskiego 24, ale władze nie przydzieliły go parafii. 

Działalność parafii i funkcjonowanie kościoła utrudniały w początkach częste kradzieże ( w 1953 roku aż trzy) i specyfika środowiska. Na marginesie można dodać, iż we wrześniu 1954 roku spadł jeden z dzwonów (większy 1200 kg) poświęconych 1952, a przeniesionych ze zniszczonego kościoła luterańskiego na Drzetowie. 

     Drugim Proboszczem parafii Żelechowa został z dniem l października 1954 roku ks. Mgr Aleksander Jęczalik. Powoli normowała się sprawa katechizowania dzieci (początkowo w pięciu grupach), od początku parafia pełniła posługę wobec rodzin uboższych przez zbiórki, robienie paczek zaopatrywanie w odzież. Nadal liczne były kradzieże (m.in. 13.12.1954 - zrabowano naczynia liturgiczne, obrusy). Uposażono plebanię i urządzono biuro zaopatrując je w konieczne sprzęta i księgi, zakupiono ławki do salki katechetycznej. Mimo przeszkód ze strony władz państwowych odprawiano nabożeństwa, także procesję Bożego Ciała ograniczoną (1955r.) przez władze do terenu cmentarza. W maju 1955 roku zakupiono figurę i urządzono ołtarz Matki Bożej przy bocznych drzwiach, a w kaplicy urządzono ołtarz ku czci Najświętszego Serca Pana Jezusa. Z okazji 10 rocznicy ustanowienia Administracji Gorzowskiej na Ziemiach Odzyskanych urządzono nowy wystój kościoła. Zakupiono nowy wizerunek MB Ostrobramskiej autorstwa p. Bronisławy Łukasiewicz i tabernakulum. Pomalowano cały kościół, zaś centralną niszę kościoła i nisze obecnych kaplic bocznych (św. Antoniego i Matki Boskiej), zaopatrzono w atrapę kolumienek pomalowanych na sztuczny marmur. Nad niszą na ścianie głównej kościoła umieszczono malowane na tynku wizerunki Trójcy świętej. W roku 1956 sprawiono celuloidowe witraże autorstwa p. Ludwika Maciszewskiego. Po Październiku 1956 w roku następnym rozpoczęła wznowiono naukę religii w szkołach: szkole podstawowej nr 26 (ul. Grzymińska - dziś OSW dzieci Słabosłyszących) i Zasadniczej szkole Metalowej, w tymże roku zainstalowano organy. 

     W roku 1957 przybyło do parafii wielu repatriantów z ZSRR. Rok 1958 był rokiem śmierci pierwszego biskupa Administracji Gorzowskiej śp. Bp Teodora BENSCHA (+ 7.01.1958) - wcześniej rządcami "diecezji" byli administratorze nie będący biskupami. W tymże roku miało miejsce dramatyczne wydarzenie w dzień odpustu (l6.XI) zmarł prowadzący uroczystości zaproszony Ojciec Redemptorysta Antoni Skoczeń. Zmieniał się także wygląd zewnętrzny kościoła w 1959 wybudowano nowy przedsionek kościoła i położono kamienny chodnik dokoła kościoła., w roku 1963 zainstalowano wahadłowe drzwi w głównym wejściu. Od 28 marca 1962 w parafii trwało jako wielkie święto pierwsze Nawiedzenie parafii przez Kopię Obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej. Ksiądz Szymon Lewicki z diecezji wrocławskiej był pierwszym wikarym który rozpoczął współpracę z ks. Proboszczem Jęczalikiem od sierpnia 1963 roku. Od 1965 roku odprawiano 5 Mszy świętych w niedzielę. Podczas trwania II Soboru Watykańskiego parafia poprzez modlitwę i liczne nabożeństwa a także ofiarność włączał się w życie Kościoła Powszechnego. 

     Mimo trudności rozwijają się nowe inicjatywy, delegacja parafian uczestniczyła 3.05. 1966 roku w uroczystościach milenijnych w Częstochowie, a 5.10. 1966 w Szczecinie. Zakupywane są nowe szaty liturgiczne w miejsce starych i zniszczonych - na pamiątkę Soboru Powszechnego zakupiono pięć ornatów gotyckich i sprawiono dwa konfesjonały; w roku 1965 postawiono piece kaflowe w salce i składziku. 

     W parafii po soborze odbywają się po raz pierwszy zajęcia w ramach duszpasterskich "Godzin Biblijnych" i jest urządzony Pierwszy Tydzień Misyjny (1967). Wprowadzane zmiany soborowe zmieniają także wystrój wewnątrz kościoła, np.: urządzony został nowy ołtarz twarzą do ludzi, zlikwidowano ołtarze boczne, balaski i ambonę. W sierpniu 1970 roku ustawiono na centralnej ścianie kościoła duży Krzyż i postacie NMP i św. Jana (autor p. Leon Buryło). W tym też roku zainstalowano z okazji odpustu (16.X) pierwszy witraż z istniejących do dziś przedstawiający MB Ostrobramską. Od tegoż roku decyzja księdza biskupa podjął pracę w parafii drugi wikariusz - został nim Ks. Piotr Kurałowicz. 

     Lata Wielkiej Nowenny przed Milenium Chrztu Polski w swej środkowej fazie zbiegły się z obradami Soboru Watykańskiego II. Parafia poprzez specjalne nabożeństwa i podejmowane różnorodne "dzieła soborowe" łączyła się z Kościołem Powszechnym. Powoli wprowadzano reformy soborowe wprowadzone w liturgii. W związku z dopuszczeniem języków narodowych do liturgii w pewnym sensie duszpasterze uczyli na nowo wiernych uczestniczenia w liturgii odprawianej po polsku. W roku 1965 -1970 zauważa się małą frekwencje na Mszach świętych, mimo iż przybywa parafian (min. powstaje wtedy osiedle na ulicy Komuny Paryskiej ok. 1000 rodzin.). 

     Rok 1971 rozpoczął się od niepewności i lęku, choć z pewnymi nadziejami w życiu społecznym. Niepokój wiązał się z rozstrzelaniem robotników Trójmiasta i Szczecina w grudniu 1970. Nadzieje z obietnicami nowej władzy! Jak zawsze! 

     W październiku 1971 - Ks. proboszcz wziął udział w pielgrzymce do Rzymu, uczestnicząc w beatyfikacji Ojca Maksymiliana Kolbe. W okresie Bożego Narodzenia kościół nasz obchodził 25-lecie odprawienia w nim pierwszej Mszy św. Papież Paweł VI specjalną bullą ogłosił utworzenie diecezji: Szczecińsko-Kamieńskiej, Koszalińsko-Kołobrzeskiej i Gorzowskiej w miejsce Administracji Apostolskiej w Gorzowie Wielkopolskim. W tymże roku odbył się ingres Pierwszego Powojennego Biskupa Szczecińsko-Kamieńskiego - Jerzego Stroby. Parafia przez licznych swoich delegatów uczestniczyła w tych uroczystościach. Rozpoczęto zbiórkę ofiar na odbudowę kościoła św. Jakuba jako Katedry Szczecińskiej. W naszym kościele parafialnym w tym okresie zainstalowano kraty, spowodowane to było dużą ilością włamań (średnio 6 w roku). Władze państwowe dopiero w roku 1972 (po 26 latach) uregulowały sprawę własności kościoła na Żelechowie i przekazały go wraz z przykościelnym cmentarzem na własność parafii. 

     1973 - Parafia została wyłączona z dekanatu Szczecin Miasto, a przyłączona do dekanatu Szczecin Glinki. W 1974 roku następuje zmiana pracowników parafii, obowiązki wikariuszy obejmują Ks. Nuerberg i Ks. Żyła, parafia uczestniczy w konsekracji ks. mianowanego biskupem ks. Jana Gałeckiego, następnie w uroczystościach 850 -lecia Chrztu Pomorza - z tej okazji wmurowano w filar kościoła pamiątkowy medalion. W tym samym czasie w kościele przeprowadzono remont generalny, a władze przyznały parafii połowę budynku przy ul. Ułańskiej 10 na plebanię. 

     W 1976 parafia przeżywa śmierć pierwszego proboszcza ks. Józefa Pochody Rogowskiego. Biskup Jan Gałecki odprawia w naszym kościele z tej okazji nabożeństwo żałobne. Lata kolejne są przygotowaniem do Jubileuszu 600 -lecia Jasnej Góry. W 1977 zapada decyzja o konieczności budowy kościoła na tzw. Górnym Niebuszewie (Osiedle Książąt Pomorskich). Po otrzymaniu zezwolenia nasza parafia rozpoczyna przygotowywać dokumentację i w kolejnych latach przystępuje do budowy. W roku 1977 wstępuje pierwszy kleryk Tadeusz Lipiński do Gorzowskiego Seminarium Duchownego w Gościkowie-Paradyżu. 

     Ksiądz biskup mianuje nowego wikariusza Ks. Adama Maduzię w roku 1978. 16 października obiega świat sensacyjna i radosna wiadomość papieżem został Polak kardynał Karol Wojtyła - Jan Paweł II. Rok 1979 rozpoczyna się "zimą stulecia" zamarza Odra, Bałtyk, ruch sparaliżowany jest przez śnieg i zamiecie, odwołano lekcje w szkołach. Był taki dzień, że w parafii żaden z księży nie dotarł do kościoła (około 700 m.). Z powodu złego stanu zdrowia Ksiądz Aleksander Jęczalik prosi ks. Biskup o zwolnienie z obowiązków proboszcza parafii. Nowym Proboszczem (trzecim z kolei) - zostaje z dniem l października 1979 roku Ks. dr Franciszek Szydłowski. 

utworzono : 2014-01-21
cofnij drukuj do góry